Зіма. Частка IV
Вера ў тое, што варажба можа спраўдзіцца, перадавалася з пакалення ў пакаленне сярод дзяўчат, якія варажылі рознымі спосабамі, кожны раз спадзяючыся “убачыць” жаданы вынік.
- Варажба на плоце. Дзяўчаты выбягалі на вуліцу і рукамі абхоплівалі плот. Затым лічылі штакеціны. Калі ў пару будзе – замуж пойдуць, калі няцот – у дзеўках заседзяцца. Альбо па штыкетніку варажылі з якога роду будзе жаніх? Кладучы па чарзе рукі на кожную штыкеціну, лічылі-варажылі: “Маладзец, удавец. Маладзец, удавец”. Якім словам заканчваўся пералік, такім будзе і муж.
- Варажба на аладках. Дзяўчаты раніцай пяклі аладкі, а вечарам на вуліцы ля чыёй-небудзь хаты пачыналі варажыць. У міску альбо чыгунок кожная з прысутных дзяўчат клала сваю аладку, а затым падзывалі сабаку. Чыю аладку схопіць першую, тая хутчэй за ўсіх замуж пойдзе. Кожнай дзяўчыне хацелася, каб ёй пашанцавала. Бывала і такое, што сабака падыдзе, нюхае, нюхае, а дзяўчаты аж падскокваюць: і тая хоча, каб хутчэй, і тая. А сабака возьме ды чыю-небудзь аладку кіне, а есці не стане. Тады дзяўчаты ўжо плачуць, бо лічылі, што ў гэтым годзе не пашанцуе.
- Варажба на “чаравіку”. Вечарам дзяўчаты па чарзе кідалі бот праз плот, а потым глядзелі, у які бок паказвае насок бота, з таго боку і сватоў чакаць трэба.
А па надвор’і калядных дзён селянін меркаваў, які чакае яго год. Яркае і зорнае неба вечарам на першую і другую куццю абяцала, што ў лесе будзе многа грыбоў, на полі добры ўмалот, а ў хлеве добры прыплод жывёлы. Завіруха ў калядныя вечары (на куццю) прадказвала пчалярам добрае раенне пчол і багаты мёдазбор.
Хто перад Калядамі жывёлу добра даглядае, той перад Вялікаднём за хвост не падымае.
